بررسی تاثیر الیسیتورهای مس و آهن بر روی تولید رزمارینیک اسید و بیان ژن تیروزین آمینوترانسفراز در گیاهچه های 45 روزه بادرنجبویه

بادرنجبویه (melissa officinalis l.) یکی از شناخته ترین گیاهان دارویی، دارای خصوصیات درمانی متعددی از قبیل : ضد ویروسی، ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی است که به دلیل محتوی اسانس و وجود استرهای اسیدهای فنولی آن می باشد. رزمارینیک اسید اصلی ترین ترکیب فنلی فعال این گیاه است که بسیاری از خصوصیات درمانی بادرنجبویه را به این ترکیب نسبت می دهند. در این تحقیق، محتوی رزمارینیک اسید، بیان ژن تیروزین آمینوترانسفراز، محتوی فلاونوئیدی و آنتوسیانین و همچنین فعالیت برخی از آنزیم-های آنتی اکسیدان در گیاهچه های 45 روزه بادرنجبویه تیمار شده با غلظت های مختلف الیسیتورهای مس وآهن در دو زمان 8 و16 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده تاثیر مثبت مس بر تولید رزمارینیک اسید در غلظت های پایین می باشد که با افزایش بیان ژن تیروزین آمینو ترانسفراز در این شرایط مطابقت دارد. درحالیکه در تیمار با یون آهن، کاهش معنی دار محتوی رزمارینیک اسید در تیمار با تمامی غلظت ها مشاهده می شود که با افزایش معنی دار بیان ژن tat همخوانی ندارد. از طرف دیگر در این شرایط محتوی فلاونوئیدی، انتوسیانینی و پروتئینی نسبت به گیاه شاهد در تیمار با هر دو یون کاهش یافته است. نکته جالب توجه افزایش معنی دار فعالیت سوپر اکسید دیسموتاز و آنزیم پراکسیداز در تیمار با این فلزات می-باشد. به نظر می رسد که تیمار گیاهچه ها با این یون ها سبب تولید رادیکال های فعال اکسیژن شده است.پیشنهاد می شود که این رادیکال ها در غلظت های کم به عنوان مولکول سیگنال عمل نموده و با تاثیر بر بیان ژن tat، تولید این ماده موثره را در غلظت های پایین در تیمار با مس افزایش داده است. از طرف دیگر در تیمار با غلظت های بالا سبب مهار بیان ژن و تخریب پروتئین ها شده است.